Słońce jako naturalne wsparcie w leczeniu depresji i sezonowego zaburzenia nastroju

Słońce a depresja

Depresja sezonowa, znana również jako sezonowe zaburzenie afektywne (SAD), to stan charakteryzujący się obniżeniem nastroju w określonych porach roku, najczęściej jesienią i zimą. 

Główną przyczyną SAD jest niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne, co prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu naszego zegara biologicznego oraz produkcji kluczowych hormonów wpływających na nastrój.

Rola światła słonecznego w regulacji nastroju:

1. Produkcja serotoniny
   Światło słoneczne stymuluje produkcję neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za regulację nastroju – jest nim serotonina. Wyższy poziom serotoniny jest związany z lepszym samopoczuciem i poczuciem szczęścia. Brak słońca może prowadzić do obniżenia poziomu serotoniny, co wpływa na nasz nastrój.
2. Synteza witaminy D
   Ekspozycja na promieniowanie UVB jest kluczowa dla syntezy witaminy D, której niedobór został powiązany z większym ryzykiem zaburzeń nastroju, w tym depresji. Witamina D odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu mózgu, a jej odpowiedni poziom może działać ochronnie przeciwko depresji sezonowej.
3. Regulacja melatoniny i rytmu dobowego
   Światło słoneczne wpływa na wydzielanie hormonu regulującego cykl snu i czuwania – jest nim melatonina. Ekspozycja na światło w ciągu dnia pomaga zsynchronizować nasz wewnętrzny zegar biologiczny, co przekłada się na lepszą jakość snu i stabilniejszy nastrój.

Sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)

SAD objawia się m.in.:

• obniżonym nastrojem,
• zwiększoną sennością,
• spadkiem energii,
• zwiększonym apetytem na węglowodany,
• trudnościami z koncentracją.

Główną przyczyną SAD jest niedostateczna ilość światła słonecznego docierającego do siatkówki oka, co prowadzi do nadmiernej produkcji melatoniny i obniżenia poziomu serotoniny.

Fototerapia jako metoda leczenia

Terapia światłem, znana jako fototerapia, polega na regularnej ekspozycji na sztuczne światło o wysokim natężeniu, naśladujące naturalne światło słoneczne. Skuteczność fototerapii w sezonowych zaburzeniach afektywnych ocenia się na 50–70%***.

Praktyczne wskazówki

• Codzienna ekspozycja na światło dzienne: Spędzanie czasu na świeżym powietrzu, zwłaszcza w godzinach porannych, może pomóc w naturalnej regulacji nastroju.
• Aktywność fizyczna na zewnątrz: Ćwiczenia na świeżym powietrzu nie tylko zwiększają ekspozycję na światło, ale także poprawiają samopoczucie poprzez uwalnianie endorfin.
• Stosowanie lamp do fototerapii: W okresach niedoboru światła słonecznego warto rozważyć użycie lamp, które imitują naturalne światło i pomagają w łagodzeniu objawów SAD.

Światło słoneczne odgrywa kluczową rolę w regulacji naszego nastroju i zdrowia psychicznego. Niedobór słońca w miesiącach jesienno-zimowych może prowadzić do depresji sezonowej, jednak świadome korzystanie z naturalnego światła oraz metody takie jak fototerapia mogą skutecznie przeciwdziałać tym objawom.

Dbając o regularną ekspozycję na światło dzienne i aktywność na świeżym powietrzu, możemy wspierać nasze zdrowie psychiczne i cieszyć się lepszym samopoczuciem przez cały rok.